KIẾN THỨC VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH

KIẾN THỨC VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH
Tổng quan về hệ điều hành
Cùng với sự ra đời của máy tính điện tử, hệ điều hành (OS: Oprerating System) là một phần mềm bắt buộc phải có để quản lý các thiết bị máy tính và giúp cho người ta có thể truy xuất các tài nguyên của hệ thống.
Vào đầu thập niên 80 máy tính cá nhân đã trở nên phổ biến, chúng xuất hiện tại các gia đình và công sở giúp đỡ con người trong các công việc soạn thảo, tính toán… Tuy nhiên vào thời điểm này hệ điều hành máy tính mang tính chất riêng lẻ, các máy tính cá nhân chỉ chấp nhận cho một người truy xuất vào tài nguyên của một hệ thống trong một thời điểm và không có khả năng chia xẻ tài nguyên cho máy khác.
Sau đó để đáp ứng yêu cầu chia xẻ tài nguyên giữa các máy tính với nhau như các tập tin, máy in…người ta đã phát triển việc kết nối các máy tính lại với nhau trong môi trường mạng cục bộ. Từ đó phát sinh vấn đề phải cho nhiều người truy xuất vào cùng làm việc trên một máy tính trong cùng thời điểm và cũng từ đó việc phát triển một kiểu hệ điều hành mới đã ra đời đó là hệ điều hành mạng (Network Operating System - NOS). Từ đây Microsoft, Novell, HP, SUN đã phát triển hệ điều hành của mình theo các hướng khác nhau nhưng nhìn chung vẫn dựa trên cơ sở phát triển theo hướng đa người dùng, tiến tới liên kết toàn cầu.
2. Các điểm cơ bản về hệ điều hành máy tính
Dù là hệ điều hành máy tính cá nhân hay đã được phát triển phục vụ cho môi trường mạng mỗi hệ điều hành đều bao gồm 3 phần chính:
Phần lõi (Kernel)
Phần giao diện với người sử dụng (User interface)
Hệ thống tập tin (file system).
Phần kernel là phần cốt lõi của hệ điều hành, nó là một đoạn chương trình nhỏ được nạp vào bộ nhớ máy tính khi khởi động. Chính đoạn chương trình nhỏ bé này chứa các lệnh hướng dẫn cho phép kernel quản lý các thiết bị phần cứng, quản lý việc định vị trong bộ nhớ, truy cập hệ thống và các chương trình khác. Các chương trình ứng dụng và các phần khác của hệ điều hành đều dựa trên kernel để phân hoạch việc truy cập vào tài nguyên hệ thống, truy xuất phần cứng và các thiết bị ngoại vi của máy tính.
Trong Linux và Unix có thể tồn tại tập tin kernel và đôi khi tập tin này có thể được chỉnh sửa và biên dịch lại theo yêu cầu, tuy nhiên khi tập tin này bị lỗi thì toàn bộ hệ thống sẽ không hoạt động. Trong windows vẫn tồn tại tập tin này dưới dạng tập tin như kernel32.dll, đây là các tập tin cực kỳ quan trọng được sử dụng bởi phần lõi của hệ điều hành.
Phần giao diện với người sử dụng là cầu nối giữa người sử dụng và phần kernel có thể ở một trong hai dạng sau:
Dạng giao diện dòng lệnh (Command Line Interface -CLI)
Dạng giao diện đồ hoạ (Graphic User Interface -GUI)
Các máy tính thę́ hę̣ cũ đều chỉ cung cấp cho người sử dụng dạng giao diện dòng lệnh. Người sử dụng phải nhập vào các lệnh cần thiết để thực hiện một thao tác nào đó trên máy tính thông qua bàn phím.
Ngày nay với giao diện đồ hoạ người ta không cần phải nhớ các câu lệnh phức tạp mà thay vào đó là các biểu tượng gợi nhớ giúp cho người sử dụng có thể thao tác trên máy tính một cách dễ dàng thậm chí là không cần biết đọc….!
Tuy nhięn bů vŕo đó thì việc phát triển giao diện theo hướng đồ họa cũng đòi hỏi hiều tài nguyên của hệ thống hơn như dung lượng cần thiết để lưu trữ hệ điều hành này, bộ nhớ và khả năng của bộ xử lý. Do đó hầu hết ngày nay đối với các hệ điều hành dành cho máy tính cá nhân đều phải có giao diện đồ họa nhưng đối với các máy chủ sử dụng hệ điều hành mạng thì giao diện đồ họa thật ra cũng không cần thiết.
Hệ thống tập tin lŕ thŕnh phần xác định việc đặt tên các tập tin và lưu trữ các tập tin này như thế nào và ở đâu trên thiết bị lưu trữ. Unix và Linux lưu trữ tập tin dưới dạng một cấu trúc hình cây với gốc là root. Một dạng file system thông dụng khác là FAT( File Allocation Table), FAT được quản lý bởi hệ điều hành, nó lưu trữ thông tin về tên và vị trí các file được lưu trữ trên thiết bị lưu trữ. Có hai lọai bảng FAT là FAT16 và FAT32. Windows NT thường sử dụng hệ thống file riêng là NTFS (New Technology File System). Windows 2000 có thể sử dụng cả 3 hệ thống file này.
3. Một số hệ điều hành thông dụng:
Microsoft Disk Operating System (MS-DOS)
Microsoft Windows: gồm có Windows 95, 98, Me, 2000, XP.
Apple Macintosh OS (Mac OS): OS 8, OS 9, và OS X (OS 10).
Linux bao gồm: Red Hat, Caldera, Santa Cruz Operation (SCO), SuSE, Slackware, Debian
Unix bao gồm : HP-UX, Sun Solaris, Berkeley System Distribution (BSD),

4. Tìm hiểu về Microsoft Windows
a. Dòng sản phẩm dành cho máy tính cá nhân:
Vào năm 1985 Microsoft cho ra đời bản windows đầu tiên của mình: Windows 1.0, sau đó 2 năm Microsoft mới tung ra Windows version 2 với giao diện đồ hoạ được thiết kế chạy trên môi trường của hệ điều hành DOS.
Lúc bấy giờ MS-DOS là một hệ điều hành được nhiều người ưa chuộng bởi vì nó đơn giản, dễ học dễ hiểu, đáng tin cậy và giá rẻ nên có nhiều chương trình được viết để chạy trên DOS. Tuy nhiên MS-DOS cũng bộc lộ nhiều khuyết điểm như chỉ hoạt động ở chế độ 16 bit, bảng FAT 16 của DOS không có tính bảo mật và không thích hợp cho môi trường đa người dùng. Hệ thống file của DOS cũng giới hạn độ dài tên file là 8 ký tự nên cũng không truy cập hệ thống mạng có tên file dài hơn. Đặc biệt là giao diện DOS là giao diện dòng lệnh không thân thiện nên Microsoft đã đi đến giải quyết vấn đề bằng việc tung ra hàng loạt phiên bản Windows.
Cho đến năm 1990 khi Microsoft tung ra phiên bản Windows 3.0 đánh dấu một bước ngoặc trong việc phát triển hệ điều hành theo giao diện đồ hoạ. Hai năm sau đó Microsoft tiếp tục nâng cấp thành bản Windows 3.1 và một thời gian ngắn sau là bản Windows 3.11 (Windows for workgroup) có hỗ trợ network tạo nên dòng sản phẩm Windows 3.x.
Dòng sản phẩm này giúp giải quyết một số yếu điểm của MS-DOS về mặt giao diện, cho phép chạy nhiều chương trình cùng lúc, hỗ trợ tốt cho việc nối mạng tuy nhiên vẫn còn nhiều yếu điểm vì nó vẫn hoạt động ở chế độ 16 bit nên có nhiều hạn chế trong việc quản lý và sử dụng bộ nhớ, vấn đề về bảo mật…

Bài này rất gần với chủ đề mình tạo ra : Thuật ngữ HĐH và phần lõi ??? rảnh ghé qua cho ý kiến nhé