Các lệnh quản lý thư mục và tập tin

a. Sử dụng lệnh pwd (print working directory) để xem thư mục đang làm việc:
Cú pháp tổng quát như sau: pwd

Ví dụ: Nếu đang login vào người dùng root thì thư mục làm việc sẽ như sau:
#pwd
/root
Nếu đang login vào người dùng luongkhiem thì thư mục làm việc sẽ như sau:
#pwd
/home/luongkhiem

b. Sử dụng lệnh cd (Change directory) để thay đổi thư mục:
Cú pháp tổng quát như sau: cd [destination directory]

Ví dụ 1: Chuyển đến thư mục luongkhiem như sau:
#cd /home/luongkhiem
#pwd
/home/luongkhiem


Ví dụ 2: Thử sử dụng kết hợp với ký hiệu ~ trước tên user thì điều gì sẽ sảy ra:
#cd ~luongkhiem
#pwd
/home/luongkhiem
Xem kết quả của lệnh trên và nhận xét coi có gì thay đổi

Ví dụ 3: Thử sử dụng kết hợp với ký hiệu ~ thì điều gì sẽ sảy ra:
#cd ~
#pwd
/root
Xem kết quả của lệnh trên và nhận xét coi có gì thay đổi

Ví dụ 4: Thử sử dụng kết hợp với ký hiệu .. thì điều gì sẽ sảy ra:
#pwd
/root
#cd ..
#pwd
/

Quan sát ví dụ trên ta thấy khi sử dụng thêm ký hiệu .. thì sẽ chuyển lên thư mục trên một cấp so với thư mục hiện tại.

Ví dụ 5: Thử sử dụng kết hợp với ký hiệu ../.. thì điều gì sẽ sảy ra:
#pwd
/home/luongkhiem
#cd ../..
#pwd
/

Quan sát ví dụ trên ta thấy khi sử dụng thêm ký hiệu ../.. thì sẽ chuyển lên thư mục trên hai cấp so với thư mục hiện tại.

Ví dụ 6: Thử sử dụng kết hợp với ký hiệu / thì điều gì sẽ sảy ra:
#pwd
/root
#cd /
#pwd
/

Quan sát ví dụ trên ta thấy khi sử dụng thêm ký hiệu / thì sẽ về thư mục /

c. Sử dụng trình sọan thảo văn bản vi:

vi là một trình để soạn văn bản, bao gồm 2 chế độ: chế độ soạn văn bản để thay đổi nội dung của file và chế độ lệnh để dùng các lệnh thoát, di chuyển con trỏ, xóa... để tạo một file ta dùng cú pháp sau: vi tên tập tin
#vi test.txt

Chế độ soạn văn bản:
Từ chế độ lệnh nhấn chữ a để bắt đầu nối thêm văn bản vào sau con trỏ, nhấn chữ i để chèn ký tự vào trước con trỏ. Từ chế độ văn bản chuyển về chế độ lệnh bằng phím ESC

Chế độ lệnh
Trong chế độ này các lệnh thường có dấu “: “ ở đầu.
:q! Thoát không lưu (hoặc :q nếu không thay đổi nội dung file)
:w lưu
:wq, ZZ lưu và thoát
:w <filename> Tạo file và thoát
Dw (delete Word) Xóa đến cuối một từ từ vị trí con trỏ
d$ Xóa từ vị trí con trỏ đến cuối dòng
x (delete character) Xoá ký tự ngay tại vị trí con trỏ
dd (delete line) Xoá nguyên dòng tại vị trí con trỏ
ndd ( delete n line) Xóa n dòng từ có con trỏ
Y Copy dòng chứa con trỏ vào vùng đệm clipboard
nY Copy n dòng từ dòng chứa con trỏ vào vùng đệm clipboard
p Dán vùng đệm clipboard vào dưới dòng có chứa vị trí con trỏ
P Dán vùng đệm clipboard vào trên dòng có chứa vị trí con trỏ
U (undo) Xóa sự thay đổi trước đó

Di chuyển con trỏ:
h sang traí
j xuống dòng dưới
k lên dòng,
i sang phải
hoặc một số phím mũi tên, backspace, enter

d. Sử dụng lệnh cp để sao chép tập tin và thư mục:
Cú pháp tổng quát như sau:
cp tên tập tin nguồn(original source) tên tập tin đích(tập tin mới) (destination)

Ví dụ: $ cp test.txt full.txt

e. Sử dụng lệnh mv để di chuyển tập tin và thư mục:
Cú pháp tổng quát như sau: mv file1 file2

Ví dụ1: Di chuyển file test.txt trong home vào thư mục tmp
#mv / home / test.txt / tmp
Ví dụ 2: Đổi tên file test1.txt thành test2.txt(trong thư mục home)
#mv / home / test1.txt / home /test2.txt

f. Sử dụng lệnh rm để xóa tập tin và thư mục:
Cú pháp tổng quát như sau: rm [options] file hoặc lệnh rmdir để xóa thư mục
Options:
-i: xóa có cảnh báo.
-f: xóa không có cảnh báo.

Ví dụ 1: Xóa có cảnh báo tập tin test.txt trong thư mục home
#rm - i / home / test.txt
Ví dụ 2: Xóa thư mục test1
#rmdir test1

Lưu ý: Cẩn thận khi sử dụng lệnh rm - rf bởi vì sẽ xóa các tập tin và thư mục (cho dù có rỗng hay không rỗng) mà không cảnh báo một câu hỏi nào cả, bạn có thể dễ dàng xóa đi mọi thứ trong thư mục đang làm việc hiện tại với lệnh này nếu như bạn không cẩn thận. Đặc biệt khi login với account root, bạn càng phải cẩn thận hơn với lệnh này vì bạn có thể xóa tòan bộ các tập tin và thư mục trên đĩa cứng với lệnh rm - rf

g. Sử dụng lệnh ln để tạo liên kết tắt:
File liên kết tắt có thể trỏ đến 1 file hoặc thư mục. Dùng lệnh ln để tạo file liên kết tắt. Có 2 loại file liên kết tắt:
Liên kết tắt mềm chỉ chứa các thông tin trỏ đến file vật lý. File liên kết mềm không tham chiếu trực tiếp đến điểm nhận i-node của file vật lý mà nó trỏ đến. Nếu xóa file vật lý bắt đầu thì file liên kết mềm sẽ không biết đường trỏ tham chiếu đến file gốc ban đầu nữa.
Cú pháp tổng quát như sau: ln -s [original-file-name] [added-file-name]
Tùy chọn: -s sẽ tạo Symbolic Links

Ví dụ 1:
$ ls
today
$ ln -s today weather
$ ls
today weather
Liên kết tắt cứng sẽ tạo ra một file trỏ đến mục cùng nhập i-node của file vật lý ban đầu. File vật lý thật sự bị xóa khi tất cả các file liên kết tắt cứng đến file đó bị xóa.
Cú pháp tổng quát như sau: ln [original-file-name] [added-file-name]

Ví dụ 2:
$ ls
today
$ ln monday storm
$ ls
monday storm

Lưu ý: Bảng i-node là bảng các con trỏ, trỏ đến các tậptin của Linux, mỗi file được trỏ bởi 1 i-node chứa một số thông tin về file đó.[u]

Các lệnh này rất hữu ích với những ai mới bắt đầu làm quen với CL của Linux!