CẤU TRÚC PHÂN CẤP CÁC LOẠI BỘ NHỚ MÁY TÍNH

Cấu trúc phân cấp hệ thống nhớ, gồm các phần chính: các thanh ghi của CPU, bộ nhớ cache, bộ nhớ chính và bộ nhớ ngoài. Trong cấu trúc phân cấp hệ thống nhớ, dung lượng các thành phần tăng theo chiều từ các thanh ghi của CPU đến bộ nhớ ngoài. Ngược lại, tốc độ truy nhập hay băng thông và giá thành một đơn vị nhớ tăng theo chiều từ bộ nhớ ngoài đến các thanh ghi của CPU. Như vậy, các thanh ghi của CPU có dung lượng nhỏ nhất nhưng có tốc độ truy cập nhanh nhất và cũng có giá thành cao nhất. Bộ nhớ ngoài có dung lượng lớn nhất, nhưng tốc độ truy cập thấp nhất. Bù lại, bộ nhớ ngoài có giá thành rẻ nên có thể được sử dung với dung lượng lớn. Trong thực tế hệ thống nhớ thường được tổ chức theo mô hình phân cấp vì: Cấu trúc phân cấp trong hệ thống nhớ có thể giúp tăng hiệu năng hệ thống do nó giúp dung hoà được CPU có tốc độ cao và phần bộ nhớ chính và bộ nhớ ngoài có tốc độ thấp. CPU sẽ chủ yếu trực tiếp truy cập bộ nhớ cache có tốc độ cao, và cache sẽ có nhiệm vụ chuyển trước các dữ liệu cần thiết về từ bộ nhớ chính. Nhờ vậy, CPU sẽ không phải thường xuyên truy cập trực tiếp bộ nhớ chính và bộ nhớ ngoài để tìm dữ. Cấu trúc phân cấp trong hệ thống nhớ có thể giúp giảm giá thành chế tạo hệ thống. Cơ sở chính là trong hệ thống nhớ phân cấp, các thành phần có tốc độ cao và đắt tiền được sử dụng với dung lượng rất nhỏ, còn các thành phần có tốc độ thấp và rẻ tiền được sử dụng với dung lượng lớn hơn.



Vai trò của cấu trúc phân cấp hệ thống nhớ
Không hoàn toàn giống với vai trò của cấu trúc phân cấp trong các cơ quan và doanh nghiệp là “chia để trị”, cấu trúc phân cấp trong hệ thống nhớ có hai vai trò chính: (1) tăng hiệu năng hệ thống thông qua việc giảm thời gian truy cập các ô nhớ và (2) giảm giá thành sản xuất.

Sở dĩ cấu trúc phân cấp trong hệ thống nhớ có thể giúp tăng hiệu năng hệ thống là do nó giúp dung hoà được CPU có tốc độ cao và phần bộ nhớ chính và bộ nhớ ngoài có tốc độ thấp. CPU
sẽ chủ yếu trực tiếp truy cập bộ nhớ cache có tốc độ cao, và cache sẽ có nhiệm vụ chuyển trước các dữ liệu cần thiết về từ bộ nhớ chính. Nhờ vậy, CPU sẽ không phải thường xuyên truy cập trực tiếp bộ nhớ chính và bộ nhớ ngoài để tìm dữ liệu – các thao tác tốn nhiều thời gian do các bộ nhớ này có tốc độ chậm. Như vậy, có thể nói rằng, thời gian trung bình CPU truy nhập dữ liệu từ hệ thống nhớ tiệm cận thời gian truy nhập bộ nhớ cache.
Cùng với việc có thể giúp cải thiện hiệu năng, cấu trúc phân cấp trong hệ thống nhớ có thể giúp giảm giá thành chế tạo hệ thống. Cơ sở chính là trong hệ thống nhớ phân cấp, các thành phần có tốc độ cao và đắt tiền được sử dụng với dung lượng rất nhỏ, còn các thành phần có tốc độ thấp và rẻ tiền được sử dụng với dung lượng lớn hơn. Nhờ vậy có thể giảm được giá thành chế tạo hệ thống nhớ mà vẫn đảm bảo được tốc độ cao cho cả hệ thống. Nếu ta có hai hệ thống nhớ hoạt động với cùng tốc độ thì hệ thống nhớ phân cấp sẽ có giá thành thấp hơn.