TỔNG QUAN VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH

Tầm nhìn người dùng của máy tính rất đa dạng bởi giao diện được dùng. Hầu
hết những người dùng máy tính ngồi trước máy tính cá nhân gồm có màn hình, bàn
phím, chuột và bộxửlý hệthống (system unit). Một hệthống nhưthế được thiết kế
cho một người dùng độc quyền sửdụng tài nguyên của nó đểtối ưu hoá công việc mà
người dùng đang thực hiện. Trong trường hợp này, hệ điều hành được thiết kếdễdàng
cho việc sửdụng với sựquan tâm vềnăng lực nhưng không quan tới việc sửdụng tài
nguyên. Năng lực thực hiện là quan trọng với người dùng nhưng không là vấn đềnếu
hầu hết hệthống đang rãnh, chờtốc độxuất/nhập chậm từphía người dùng.
Vài người dùng ngồi tại thiết bị đầu cuối (terminal) được nối kết tới máy tính
lớn (mainframe) hay máy tính tầm trung (minicomputer). Những người khác đang
truy xuất cùng máy tính thông qua các thiết bị đầu cuối khác. Những người dùng này
chia sẻcác tài nguyên và có thểtrao đổi thông tin. Hệ điều hành được thiết kế đểtối
ưu hoá việc sửdụng tài nguyên-để đảm bảo rằng tất cảthời gian sẳn dùng của CPU,
bộnhớvà thiết bịxuất nhập được sửdụng hữu hiệu và không cá nhân người dùng sử
dụng độc quyền tài nguyên hơn là chia sẻcông bằng.
System and Application Programs
User1 User2 UserN
. . .
compliler text editor database
t
. . .
Operating System
Hardware
Những người dùng khác ngồi tại trạm làm việc, được nối kết tới mạng của các
trạm làm việc khác và máy chủ. Những người dùng này có tài nguyên tận hiến là trạm
làm việc của mình nhưng họcũng chia sẻcác tài nguyên trên mạng và các máy chủ-
tập tin, tính toán và các máy phục vụin. Do đó, hệ điều hành của họ được thiết kế để
thoảhiệp giữa khảnăng sửdụng cá nhân và việc tận dụng tài nguyên.
Gần đây, sự đa dạng của máy tính xách tay trởthành thời trang cho những
người làm việc trong lãnh vực công nghệthông tin. Các thiết bịnày được sửdụng chỉ
bởi cá nhân người dùng. Một vài máy tính này được nối mạng hoặc nối trực tiếp bằng
dây hay thông qua các modem không dây. Do sựgiới hạn vềnăng lượng (điện) và
giao diện, chúng thực hiện tương đối ít các thao tác ởxa. Hệ điều hành được thiết kế
chủyếu cho việc sửdụng cá nhân nhưng năng lực thực hiện trên thời gian sống của
pin cũng là yếu tốquan trọng.
Một sốmáy tính có rất ít hay không có tầm nhìn người dùng. Thí dụ, các máy
tính được nhúng vào các thiết bịgia đình và xe ôtô có thểcó một bảng sốvà các đèn
hiển thịtrạng thái mở, tắt nhưng hầu hết chúng và các hệ điều hành được thiết kế để
chạy mà không cần giao tiếp.